གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ།
ཧེ་མ་ མགུ་ཏོག་གི་སྐྱ་ག་ར་ གསེར་གྱི་སྐྱ་འབད་མི་ བུམོ་ཅུང་ཅིག་སྡོད་ནུག། བུམོ་དེ་གི་མིང་ གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ་ ཟེར་སླབ་དོ་ཡོདཔ་མས།
ཉིནམ་གཅིག་ གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ་ ནགས་ཚལ་ནང་ལས་ཕར་ བཤལ་འགྱོ་འགྱོཝ་མས། བཤལ་འགྱོཝ་ད་ ཚལ་མ་ནང་ ཁྱིམ་གཅིག་མཐོང་ནུག། མོ་གིས་ སྒོ་ཁར་སོང་ཞིན་ན་ སྒོ་ཕྱེ་སྦེ་ ཁྱིམ་ནང་འཛུལ་སོ་ནུག།
ཁྱིམ་ནང་ མི་ག་ཡང་མེད་པར་ ཟ་ཁྲི་ཅིག་གུར་ ཐ་ལི་གསུམ་ནང་ ཐུགཔ་ལྟེམས་ལྟེ་ བླུགས་བཞག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཐུགཔ་དེ་ཚུ་མཐོངམ་ཅིག་ གསེར་ལེགས་སྒྲོལམ་མ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ ལྟོགས་བཀྱེས་ཆི་ནུག།
དེ་ལས་ མོ་གིས་ ཐུགཔ་དེ་ཚུ་ནང་ ལགཔ་བཙུགས་བལྟ་ནུག། ཐུགཔ་གཅིག་ཚ་ཏོག་ཏོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གཅིག་ཁོད་སི་སི་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གཅིག་ཀྲིག་ཀྲིག་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། མོ་གིས་ ཐུགཔ་དེ་ཚུ་ག་ར་ འཐུང་ད་ནུག།
གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ་ ཕོཝ་འགྲངས་ནུག། དེ་ལས་ རྩེདམོ་རྩེ་དགོ་མནོ་སྟེ་བལྟཝ་ད་ རྐང་ཁྲི་ སྦོམ་གཉིས་དང་ ཆུང་ཀུ་གཅིག་མཐོང་ནུག། གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ་གིས་ རྐང་ཁྲི་ཆུང་ཀུ་གུར་འཛེགས་ཏེ་ རྐང་ཁྲི་ཕར་སྤར་ཚུར་སྤར་སྦེ་ རྩེདམོ་རྩེ་ནུག། ཡུདཔ་ཅིག་ཁ་ལས་ རྐང་ཁྲི་དེ་བཅགས་ཡར་སོ་ནུག།
དེ་ལས་ གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ་གིས་ ཁང་མིག་གཅིག་ནང་འཛུལ་ཡར་སོ་ནུག། ཁང་མིག་དེ་ནང་ ཉལ་ཁྲི་གསུམ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ་དེ་ ཉལ་ཁྲི་གསུམ་མཐོངམ་ཅིག་ གནམ་མེད་ས་མེད་ གཉིད་ཁུག་འོང་ནུག། དེ་ལས་ ཉལ་ཁྲི་གཅིག་གུར་འཛེགས་སྦེ་ ཉལ་སྡོད་ནུག།
མོ་གཉིད་ཐལཝ་ཅིག་ ཁྱིམ་གྱི་ཇོ་བདག་དོམ་དེ་ཚུ་ ཁྱིམ་ནང་འོངས་ནུག། དོམ་དེ་ཚུ་ ཁྱིམ་གྱི་སྒོ་ཁར་ལྷོདཔ་ཅིག་ དོམ་གྱི་ཨ་པ་གིས་ ང་བཅས་ཀྱི་ཁྱིམ་ནང་ མི་གཅིག་ལྷོད་ནུག་ཟེར་སླབ་ནུག།
ནང་ན་ལྷོདཔ་ད་ དོམ་གྱི་ཨའི་གིས་ མི་གཅིག་ཁྱིམ་ནང་འོངས་ཏེ་ ང་བཅས་ཀྱི་ཐུགཔ་ག་ར་འཐུང་སྦེ་ ཡར་སོ་ནུག་ཟེར་སླབ་ནུག། དོམ་གྱི་ཨ་པ་གིས་ མི་གཅིག་གིས་ ངེའི་གི་རྐང་ཁྲི་གུར་སྡོད་སྦེ་ཡར་སོ་ནུག་ཟེར་སླབ་ནུག། དོམ་གྱི་ཨའི་གིས་ ངེའི་རྐང་ཁྲི་གུར་ཡང་སྡོད་ནུག་ཟེར་སླབ་ནུག། དོམ་གྱི་ཕྱུ་གུ་གིས་ ངེའི་རྐང་ཁྲི་དེ་ བཅགས་བཀོག་ད་ནུག་ ཟེར་སླབ་སྟེ་ སྔུ་ད་ནུག།
དེ་ལས་ ཉལ་ཁང་ནང་འགྱོཝ་ད་ དོམ་གྱི་ཨ་པ་གིས་ མི་གཅིག་གིས་ ངེའི་ཉལ་ཁྲི་གུར་ ཉལ་ནུག་ཟེར་སླབ་ནུག། དོམ་གྱི་ཨའི་གིས་ ངེའི་ཉལ་ཁྲི་གུར་ཡང་ཉལ་ནུག་ ཟེར་སླབ་ནུག། དོམ་གྱི་ཕྱུ་གུ་གིས་ ངེའི་གི་ཉལ་ཁྲི་གུར་ཡང་ཉལ་ནུག། ད་ལྟོ་ཡང་ཉལཝ་ཉལ་ས་ར་འདུག་ ཟེར་སླབ་སྦེ་ སྔུ་ད་ནུག།
དོམ་གྱི་ཕྱུ་གུ་སྔུཝ་ད་ གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ་གཉིད་ཚོར་ནུག། གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ་ གཉིད་ཚོརཝ་ད་ མོ་གི་སྦོ་ལོགས་ཁར་ དོམ་གསུམ་ཡོདཔ་མཐོངམ་ལས་ མོ་གནམ་མེད་ས་མེད་འདྲོགས་ཏེ་ སྔུ་ད་ནུག། དེ་ལས་ གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ་ སྐད་ཟེརཝ་ཅིག་རྐྱབ་སྟེ་སྔུ་སྦེ་ འབྱོལ་ཡར་སོ་ནུག། དེ་ལས་ཚུར་ གསེར་ལེགས་སྒྲོལ་མ་ ཚལ་མ་ནང་ལས་ཕར་ ནམ་ཡང་བཤལ་མ་འགྱོ་བས།
ངན་ལྷད་སྤང་དགོ་པའི་སྐུལ་མ།
ངན་ལྷད་འདི་ འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ག་ར་ནང་ལུ་ འཚབས་ཆེན་གྱི་དཀའ་ངལ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡང་ འཕྲལ་དང་མྱུར་དུ་ར་ གདོང་ལན་སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ལུ་ འགྱུར་ཉེན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ད་རེས་ནངས་པར་ འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་ དམགས་འཁྲུགས་དང་མུ་གེ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་སྟེ་ མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར་ལས་བཅད་དེ་ དབུལ་ཕོངས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དང་མྱོང་བཞིན་པ་ཡོདཔ་མ་མ་ཚད་ ས་ཡ་མང་རབས་ཅིག་གི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་དང་ཤོར་བཞིན་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ རྩ་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ ངན་ལྷད་ལུ་ཐུག་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།
ངན་ལྷད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཐད་ལུ་ རྟོག་ཞིབ་པ་ཚུ་གིས་ རྒྱུ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་ངོས་འཛིན་འབད་ཡོད་པའི་གྲལ་ལས་ རྟོག་ཞིབ་པ་མང་རབས་ཅིག་གིས་མཐུན་མོང་ལུ་ རྒྱུ་རྐྱེན་གཅིག་ འགྲོ་བ་མི་ཡི་རྒྱུད་ལུ་ བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་མེད་མི་དེ་ཨིནམ་སྦེ་ ངོས་འཛིན་འབད་ནུག། དེ་སྦེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ ངན་ལྷད་བཀག་འགོག་གི་ཐབས་ལམ་ཡང་ རྒྱུ་རྐྱེན་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པའི་གྲལ་ཁར་ གཅིག་འགྲོ་བ་མི་ཡི་རྒྱུད་ལུ་ བཟང་སྤྱོད་ཤེས་ཡོན་ཡོདཔ་བཟོ་དགོཔ་སྦེ་ ངོས་འཛིན་འབད་ནུག། སྐྱབས་མགོན་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་[1]གིས་གསུངས་མི་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ སྔོན་གྱི་དུས་ལུ་ མི་མང་ཤོས་ར་ ཆོས་ལུ་དད་པ་ཡོད་མི་འབད་ནི་འདི་གིས་ ཆོས་ལུགས་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ བཟང་སྤྱོད་རྣམ་གཞག་གི་ཤེས་ཡོན་ཐོབ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེང་སང་གི་དུས་ལུ་ དུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་དང་བསྟུན་ ཆོས་ལུགས་ལུ་དད་པ་བསྐྱེད་མི་ཉམས་འགྱོ་བའི་བསྒང་ལས་ བཟང་སྤྱོད་ཤེས་ཡོན་ཡང་ ཉམས་འགྱོཝ་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ སྐྱབས་མགོན་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་གིས་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ ཆོས་ལུགས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བཟང་སྤྱོད་ལུ་ གཙོ་བོར་བརྟེན་དགོཔ་སྦེ་ གསུངས་བཞག་ནུག།
ད་རེས་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་ འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་ཕྱདཔ་ད་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ དགའ་སྐྱིད་དང་ལྡནམ་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ ལྷག་པར་དུ་ཡང་ ངན་ལྷད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཆེནམོ་ཅིག་མེད་མི་འདི་ གཙོ་བོ་ནང་ཆོས་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ཨིན་མས། དེ་སྦེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ མ་འོངས་པ་ནང་ལུ་ཡང་ ད་ལྟོ་བཟུམ་སྦེ་ར་ དགའ་སྐྱིད་དང་ལྡནམ་སྦེ་བཞག་ནིའི་དོན་ལུ་ འབྲུག་མི་ཚུ་ལུ་ ནང་ཆོས་ལས་གསུངས་པའི་བཟང་སྤྱོད་ཤེས་ཡོན་ སྤྲོད་དགོཔ་འདི་ཁག་ཆེ་ནི་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ད་ དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡང་ ནང་ཆོས་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ལུགས་ལུ་དད་པ་བསྐྱེད་མི་དང་ ཆོས་ལུགས་ལུ་དད་པ་མེད་མི་ མང་རབས་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ ནང་ཆོས་ལས་གསུངས་པའི་བཟང་སྤྱོད་ཁོ་ན་ལུ་གཙོ་བོར་མ་བརྟེན་པར་ ཆོས་ལུགས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བཟང་སྤྱོད་ཤེས་ཡོན་ སྤྲོད་ནི་དེ་ཡང་ ཁག་ཆེ་ནི་ཨིན་མས།
ངན་ལྷད་བཀག་སྡོམ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཡང་ ངན་ལྷད་སྔོན་འགོག་འབད་ནིའི་ཐབས་ལམ་གྱི་གྲལ་ལས་ དྲང་སྤྱོད་དང་ བཟང་སྤྱོད་ཤེས་ཡོན་འདི་ ཐབས་ལམ་གལ་གནད་ཅན་ཅིག་སྦེ་ བརྩི་འཇོག་འབདཝ་ཨིན་མས། དེ་སྦེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ ངན་ལྷད་བཀག་སྡོམ་ལྷན་ཚོགས་[2]ཀྱིས་ འབྲུག་གི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཚུ་ནང་ དྲང་སྤྱོད་བརྟག་ཞིབ་ཅིག་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། བརྟགས་ཞིབ་ཀྱི་སྙན་ཞུ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ སློབ་རིམ་གོང་མ་གོང་མའི་སློབ་ཕྲུག་ཚུ་ལས་ སློབ་རིམ་འོག་མ་འོག་མའི་སློབ་ཕྲུག་ཚུ་གི་གྲལ་ཁར་ དྲང་སྤྱོད་ཡོད་མི་མང་སུ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྙན་ཞུ་དེ་གིས་ འགྲོ་བ་མི་ཡི་རང་བཞིན་འདི་ དྲང་སྤྱོད་དང་ བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཅིག་ཨིན་རུང་ སྦོམ་འགྱོ་ཡི་སྦོམ་འགྱོ་ཡི་ བཟང་སྤྱོད་ཉམས་འགྱོ་བའི་རྟགས་མཚན་དང་ ལྷག་པར་དུ་ཡང་ འབྲུག་གི་སློབ་གྲྭ་ནང་ལུ་ བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྟོན་འབད་ནི་མེད་པའི་ རྟགས་མཚན་སྟོནམ་ཨིན་མས།
རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་གྲོལ་པ་ མཁས་དབང་ཨབ་དུལ་ཀ་ལམ་[3]གྱིས་གསུངས་མིའི་ནང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དགའ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་དགོ་པ་ཅིན་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་དམངས་ཀྱི་རྒྱུད་ལུ་ བཟང་སྤྱོད་དང་ལྡན་དགོ་ཟེར་ཨིནམ་ད་ འདི་གི་དོན་ལུ་ སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལུ་ བཟང་སྤྱོད་ཤེས་ཡོན་ ཡར་སྤེལ་གཏང་དགོ་ཟེར་ཨིན་མས། སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལུ་ བཟང་སྤྱོད་ཤེས་ཡོན་ཡར་སྤེལ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ བཟའ་ཚང་ནང་ལུ་ བཟང་སྤྱོད་ཡོད་དགོ་ཟེར་ཨིནམ་ད་ བཟའ་ཚང་ནང་ལུ་བཟང་སྤྱོད་འོང་དགོ་པ་ཅིན་ ཕ་མའི་སྐྱོང་བཞག་ནང་ལུ་ བཟང་སྤྱོད་འོང་དགོ་ཟེར་ཨིན་མས། ཕ་མའི་སྐྱོང་བཞག་གི་བཟང་སྤྱོད་འདི་ སློབ་སྦྱོང་དང་ ཁྱད་བཅུད་ལུ་བརྟེན་པའི་ཤེས་ཡོན་ལས་འབྱུངམ་ཨིན་ཟེར་ཨིན་མས། མཁས་དབང་མཆོག་གིས་གསུངས་མི་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ རྒྱལ་ཁབ་ངན་ལྷད་མེད་པའི་མི་སྡེའི་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་དམངས་ལུ་ བཟང་སྤྱོད་ཤེས་ཡོན་སྤྲོད་དགོཔ་བཞིན་དུ་ བཟང་སྤྱོད་ཤེས་ཡོན་འདི་ཡང་ འགོ་དང་པ་ར་ སློབ་གྲྭ་དང་ བཟའ་ཚང་ནང་ལས་སྦེ་ སྤྲོད་དགོཔ་ཨིན་མས།
དེ་འབདཝ་ད་ བཟང་སྤྱོད་ཤེས་ཡོན་འདི་ ཤེས་ཡོན་གཞན་བཟུམ་སྦེ་ སློབ་དཔོན་དང་ཕམ་ཚུ་གིས་ སློབ་སྟོན་དང་བསླབ་བྱ་གནངམ་ཙམ་ཅིག་གིས་ མི་བཏུབ་ནི་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ རྒྱལ་པོ་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ས་གཞི་སྐྱོང་བའི་རྒྱན་ལས།
“དབང་དང་འབྱོར་པ་ལྡན་པ་ཡི། །རྒྱལ་རིགས་ཕལ་ཆེར་བག་མེད་པས། །
མྱོས་པའི་གླང་ཆེན་བཞིན་དུ་འཁྱམས། །དེ་ཡི་འཁོར་ཡང་དེ་འདྲར་འགྱུར། །
གཞན་ཡང་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི། །སྤྱོད་པ་བཟང་ངན་ཇི་འདྲ་བ། །
དེ་འདྲའི་ཚུལ་ལས་བལྟས་ནས་སུ། །འབངས་རྣམས་དེ་དང་དེ་འདྲ་སྟེ། །”[4]
ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་སྦེ་ གཞུང་གི་དབུ་ཁྲིད་དང་ འགོ་དཔོན་ ཕམ་དང་སློབ་དཔོན་ལ་སོགས་པ་ མི་དམངས་ལུ་ཤུགས་རྐྱེན་སྦྱིན་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་མི་ཚུ་གིས་ བཟང་སྤྱོད་ཉམས་ལེན་འབད་ཐོག་ལས་ མི་དམངས་ལུ་མིག་དཔེ་སྟོན་དགོ་ནི་ཨིན་མས། དེ་སྦེ་མེན་པར་ བྱ་བག་ཀྲོ་བཟུམ་སྦེ་ ཁ་ལས་ “སྡིག་པ་ཅི་ཡང་མི་བྱ་ཞིང་། །དགེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྤྱད། །”ཟེར་སླབ་ཅི་ར་ འབུབ་འཐུ་ཟ་སྡོད་པ་ཅིན་ ངན་ལྷད་སྤང་དགོཔ་དང་ བཟང་སྤྱོད་བསྟེན་དགོ་པའི་སྐོར་ལས་ བརྒྱ་དགོ་སར་སྟོང་བཤད་རྐྱབ་སྟེ་འབད་ས་ཅིག་རུང་ ཕན་ནུས་ཅིག་མི་འབྱུང་འོང་ཟེར་མནོཝ་མས།
ག་དེ་སྦེ་ར་ཨིན་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་ངན་ལྷད་མེད་པའི་མི་སྡེ་བཟོ་དགོ་པ་ཅིན་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་མི་སེར་རེ་རེ་བཞིན་གྱིས་ འགན་ཁུར་འབག་སྟེ་ ངན་ལྷད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ལས་འཛེམས་དགོ་ནི་ཨིན་མས། འབྲུག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཆེན་མོ་ནང་ལུ་ ངན་ལྷད་བཀག་འགོག་གི་ཐབས་ལམ་སྒྲིག་ནི་དེ་ འབྲུག་མིའི་གཞི་རྟེན་འགན་ཁུར་སྦེ་ བཀོད་དེ་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ གནད་དོན་དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ཨིན་མས། དེ་སྦེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ མི་ག་ར་གིས་ མ་སྐུལ་དྭངས་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ བཟང་སྤྱོད་རྒྱུད་ལུ་བསྟེན་ཐོག་ལས་ ངན་ལྷད་སྤངས་དགོ་པའི་སྐུལ་མ་ཞུཝ་ཨིན་ནོ༎
༼ངན་ལྷད་མེད་པའི་མི་སྡེ་ ཟེར་མི་དཔེ་དེབ་ལས་བཏོན་བཏོནམ་ཨིན།༽
[1] H.H. The Dalai Lama, (2015)
[2] ACC, (2012)
[3] རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་གྲོལ་པ་ མཁས་དབང་ཨབ་དུལ་ཀ་ལམ་གྱིས་ སྤྱི་ལོ་༢༠༠༨་ལུ་ རྒྱ་གར་ལྡི་ལི་ལུ་ ངན་ལྷད་བཀག་སྡོམ་གྱི་ཚོགས་འདུའི་ སྒོ་འབྱེད་སྐབས་གནང་བའི་ གསུང་བཤད་ལས་དྲངས།
[4] འཇམ་མགོན་འཇུ་མི་ཕམ་རྒྱ་མཚོ། (1993), ff. 2v
ཚོགསཀྱི་རྣམ་བཤད།
རྩེ་ལེ་སྣ་ཚོགས་རང་གྲོལ་གྱི་འདྲ་རིས། ལགས་ འོ་ན་ད་ལམ་གྱི་སྐབས་འདི་ཉིད་དུ་ཟབ་མོ་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བགྱིས་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ངོ་མཚར་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལགས་ཤིང། དེ་ལ་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ། ངེས་ཚིག དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་བགྱི་བའི་ཐབས། བགྱིས་པའི་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པའི་རིམ་པ་ལས། དང་པོ་ངོ་བོ་ནི། ཚོགས་གཉིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང། ལྷ་དང་བླ་མ་མཆེད་ལྕམ་རྣམས་ཀྱི་དགྱེས་པ་སྐོང་བར་བྱེད་པའི་རྫས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སོ།། ངེས་ཚིག་ནི། ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་དུ་ག་ཎ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་བོད་ཀྱི་སྐད་དུ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐབས་ཤེས་ཀྱི་རྫས་སུ་གྱུར་པའི་འདོད་ཡོན་བཟའ་བཏུང་གི་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ཚོགས་པར་བཤམས་པས་ན་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ།། དབྱེ་བ་ནི། ཕྱི་ནང་གསང་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལས། ཕྱི་ལྟར་ན་དབང་ཆེན་གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་ཚོགས་སྣོད་དུ་གླིང་བཞི་རི་རབ་རོལ་མཚོ་དང་བཅས་པ་ཚོགས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་བཀོད་ཅིང། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་སྐྱེ་འགྲོ་མཐའ་དག་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་སྣང་སྲིད་རང་བྱུང་ཕྱིའི་ཚོགས་མཆོད་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་བླ་མ་ཡི་དམ་མཁའ་འགྲོ་ཚོགས་ལ་རང་བྱུང་རང་བབས་ཆེན་པོར་འབུལ་བ་ནི་ཕྱིའི་ཚོགས། ནང་ལྟར་ན། ཐབས་ཀྱི་རྫས་བཟའ་བའི་རིགས་གྱུར་ཐམས་ཅན་དང། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྫས་བཏུང་བའི་རིགས་གྱུར་ཐམས་ཅད་དང། གཉིས་མེད་ཀྱི་རྫས་བཅའ་བའི་རིགས་གྱུར་ལ་སོགས་པ་མདོར་ན་འདོད་ཡོན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཅི་འབྱོར་ཐམས་ཅད་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་ནང་གི་ཚོགས། གསང་བ་ལྟར་ན། རང་ལུས་པགས་པའི་ཚོགས་སྣོད་དུ་ཤ་ཁྲག་དབང་པོ་དོན་སྙིང་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་འདི་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདུད་རྩིར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་འབུལ་བ་ནི་གསང་བའི་ཚོགས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་རང་རིགས་སྤྲོས་བྲལ་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་བྲལ་བ་ཀུན་ཁྱབ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའ་ིཚོགས་སྣོད་དུ་སེམས་ཡིད་རྣམ་ཤེས་དབང་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་འགྱུ་དྲན་ཕྲ་རགས་བཟང་ངན་གྱི་རྟོག་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རོལ་རྩལ་མཐའ་དག་རང་རིག་རང་ཤེས་རང་གྲོལ་གྱི་ཚོགས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། གདོད་མའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་དུ་འབུལ་བྱ་འབུལ་བྱེད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་ཡིན་ལུགས་རང་ངོ་ཤེས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡང་དག་དོན་གྱི་ཚོགས་མཆོད་དེ། མདོར་ན་སྣང་སྲིད་ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་པ་མེད་པའི་དོན་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཤེས་དགོས་ཤིང། དེ་ལྟ་བུའི་དབྱེ་བ་རྟོགས་པས། ནང་གི་ཚོགས་མཆོད་དངོས་གཞི་ཇི་ལྟར་བགྱི་བའི་ཐབས་སམ་ཚུལ་ནི། སྤྱིར་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ལ་སོགས་འདོད་ཡོན་ཐམས་ཅད་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོར་མ་གྱུར་པ་མེད་ཅིང། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཟའ་བ་ཐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང། བཏུང་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་སོགས་ཚོགས་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོར་གྱུར་ཚད་ཇི་ལྟར་འབྱོར་བ་ལེགས་པར་བཤམས་ཤིང། ཡེ་ཤེས་རྣམ་རོལ་གྱི་མེ་(རཾ)ཆུ་(ཁཾ)རླུང་(ཡཾ)གསུམ་འཕྲོས་པས་ཀུན་རྫོབ་འཁྲུལ་སྣང་ཉེས་ཚོགས་ཀྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་སྦྱངས། སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩལ་སྣང་འབྲུ་གསུམ་(ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ)གྱི་འོད་ཟེར་འཕྲོས་པས་བདེ་ཆེན་ཟག་མེད་ཀྱི་བདུད་རྩི་ཡིད་བཞིན་འདོད་འབྱུང་གི་གཏེར་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས། དེ་ཉིད་ཡུལ་གོང་མ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ལ་མཆོད་པའི་དངོས་པོར་ཕུལ། ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་རྣམས་ལ་ཅི་འདོད་ཀྱི་བསྐང་རྫས་སུ་བསྔོ། མཆེད་དང་ལྕམ་དྲལ་ཐམས་ཅད་དངོས་གྲུབ་དམ་རྫས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་རོལ། ཞིང་སྐྱོང་མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས་ལ་བཀའི་ཕམ་ཕབ་ཀྱི་ཚུལ་དུ་གཏོང་བ་ལ་སོགས་ཡུལ་གོང་འོག་ཀུན་ལ་སོ་སོར་གང་ལ་གང་འཚམ་པར་མཆོད་སྦྱིན་བྱ་ཞིང། དེ་དག་གི་ཚེ་ཡང་རློམ་སེམས་ཁེ་གྲགས་ལོ་འདོད་སེར་སྣ་རེ་དོགས་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་དང་མ་འདྲེས་པར་ཏིང་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྣམ་རོལ་གྱི་ངང་ནས་དག་སྣང་མོས་གུས་སྙིང་རྗེར་ལྡན་ཞིང་ལྷག་བསམ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ནས་འབུལ། ཚོགས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཀྱང། འབྱོར་བའི་ཚེ་ན་འདོད་ཡོན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་གྱུར་ཏོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་ཕངས་སེམས་ཞེན་ཆགས་བྲལ་བས་ཅི་ཡོད་ཚོགས་སུ་བཤམས། མ་འབྱོར་བའི་ཚེ་ན་ཆུ་ལའང་རུང་ཞིང། ལྷག་བསམ་གྱི་ཀུན་ནས་བླངས་ཤིང་ཏིང་འཛིན་གྱི་ཁ་བསྒྱུར་ཤེས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཚོགས་མཆོད་དུ་མ་གྱུར་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པས་ཅིར་སྣང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་རོལ་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་སྤྱད། རང་ཉིད་བཟའ་བཏུང་གི་རིགས་གང་ལ་སྤྱོད་ཚེའང། དངོས་གྲུབ་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་དམིགས་ཏེ་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང། གནས་པ་རྩ་དང་གཡོ་བ་རླུང། བཀོད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྣང་ལུགས་གནས་ཚུལ་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་དང་ཉེ་བའི་གནས། ཞིང་དང་ཉེ་བའི་ཞིང་ལ་སོགས་པར་ཡེ་ནས་རང་བྱུང་དུ་མཆིས་ཤིང། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་མཐའ་དག་ནང་དུ་རྡོ་རྗེའི་ལུས་ཀྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་དང། ཡུལ་དེ་དག་གི་དཔའ་བོ་རྡོ་རྗེ་འོད་ལྡན་ཡབ་ཡུམ་ལ་སོགས་རྣམས་ཀྱང་ནང་དུ་རྩ་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་ཚུལ་དུ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་བཞུགས་པར་རྒྱུད་སྡེ་མཐའ་དག་ལས་གསུངས་ཕྱིར། ནང་དུ་ཏིང་འཛིན་རྣལ་འབྱོར་དང་ལྡན་པས་ཚོགས་ཀྱི་མཆོད་པ་ལན་གཅིག་བྱས་ན་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་ཆེན་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའི་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོའི་འདུ་བ་ཀུན་ལ་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དུས་གཅིག་ཏུ་བགྱིས་པའི་བསོད་ནམས་ཐོབ་ཅིང། དེར་ཡང་མ་ཟད་ཐེག་མཆོག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལྟར་ན་ཙིཏྟ་འོད་ཁྱིམ་གྱི་ཀློང་ན་སངས་རྒྱས་ཞི་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག ཀླད་པ་དུང་ཁང་གི་ནང་དུ་ཁྲོ་བོ་ཁྲག་འཐུང་ལྔ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད། མགྲིན་པ་རྩའི་དྲ་བ་ན་རིག་འཛིན་མཁའ་འགྲོའི་ལྷ་ཚོགས། གནས་དྲུག་རྩའི་འཁོར་ལོ་རུ་བཅོམ་ལྡན་ཐུབ་པ་རིགས་དྲུག་ལ་སོགས་ཞི་ཁྲོའི་ལྷ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ལུས་གནས་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དང། གཞན་ཡང་བ་སྤུའི་བུ་ག་རེ་རེ་ན་ཡང་མཁའ་འགྲོ་བྱེ་བ་འབུམ་སྡེའི་ཕོ་བྲང་ཡིན་པར་གསུངས་པས་ན་དེ་ཕྱིར་བཟའ་བཏུང་ཚོགས་འཁོར་གྱི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའི་གནད་རྣམས་ཤེས་པར་བྱ། མདོར་བསྡུས་ན། བཤམས་པ་རྫས་ཀྱི་ཚོགས་འཁོར་བླ་མ་ཡི་དམ་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་མཆེད་ལྕམ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱིར་འབུལ། སྒྱུ་ལུས་ཕུང་པོའ་ིཚོགས་འཁོར་ཏིང་འཛིན་གནད་དང་ལྡན་པས་སྣང་སྲིད་ལྷ་འདྲེ་ལ་སོགས་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་གོང་འོག་བར་མ་རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འབུལ། བཟའ་བཏུང་རྒྱུན་གྱི་ཚོགས་འཁོར་ལོག་འཚོ་དཀོར་སྡིག་དང་མ་འདྲེས་པ་ཕུང་ཁམས་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འབུལ། ཅིར་སྣང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་འཁོར་རང་ཤར་རང་གྲོལ་གྱི་ངང་ནས་ཡེངས་འཁྲུལ་གཉིས་འཛིན་དང་བྲལ་ཞིང་དགག་སྒྲུབ་བླང་དོར་ལས་འདས་པ་རང་རིག་ཀ་དག་གི་ངང་དུ་དོན་དམ་པར་འབུལ་བ་ནི་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡང་དག་པའོ།། དེ་ལྟ་བུའི་ཚོགས་ཀྱི་མཆོད་པ་བགྱིས་པའི་དགོས་ཆེད་དང་ཕན་ཡོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཐེག་པའི་མཐར་ཐུག་རྫོགས་པ་རང་བྱུང་གི་རྒྱུད་ལས། ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཡོན་ཏན་ནི།། ཚེ་རབས་སྔ་ཕྱི་དཔག་མེད་སྒྲིབ་པ་རྣམས།། ཞི་ཁྲོའ་ིསྤྱན་སྔར་སྐད་ཅིག་ཙམ་གྱིས་བྱང།། ཚེ་རབས་ཕྱི་མ་གནས་ནི་གར་སྐྱེས་ཀྱང།། ཡོ་བྱད་ཆུང་བ་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཞིང།།རྟག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་བར་འགྱུར།། རིན་ཆེན་ནོར་དང་འབྲུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང།། རྫས་དང་ཡོ་བྱད་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུར་འགྱུར།།ཅེས་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང། དེ་བས་ལྷག་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་རྣམས་ཐོབ། བར་དོ་རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་དག་མཐོང་བས།། དེ་ལ་གྲོལ་ནས་མི་འགྱུར་ས་ལ་གནས།། སྤྲུལ་པ་སྟོང་གསུམ་གང་བས་འགྲོ་དོན་བྱེད།། དེ་ལྟ་བུ་ཡི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་ཤིང་མདོར་ན་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཕན་ཡོན་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་དོ།།ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ཕྲིན་ལས་འགྲུབ། དམ་ཚིག་ཉམས་ཆག་ཐམས་ཅད་སོར་ཆུད། ལྷ་དང་བླ་མ་དམ་ཅན་མཆེད་ལྕམ་གྱི་དགྱེས་པ་སྐོངས། མི་མཐུན་རྐྱེན་ངན་བར་ཆད་སེལ།། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཅིག་ཆར་དུ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ཐོབ་ཅིང། གསང་སྔགས་བླ་མེད་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཟབ་གནད་ཆ་རྐྱེན་ཁ་སྐོང་ལག་ལེན་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་རྒྱུན་ལྡན་དུ་བརྩོན་པར་མཛད་འཚལ།།ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་བཤད་མདོར་བསྡུས་འདི།། རབ་མཛེས་ཀུན་ཏའི་གོས་འཆང་བའི།། རིག་སྔགས་འཛིན་པ་(དཀར་པོ་བ་ཀུན་དགའ་བསྟན་འཛིན་)དེས་བསྐུར་ངོར།། བཀོད་འདིས་འགྲོ་ལ་ཕན་འགྲུབ་ ཤོག ། འདི་ལས་ཕལ་ཆེར་སྤྲོས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་བ་བསྒྲགས་པ་དང་ཚོགས་འཁོར་གྱི་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བ་རྒྱུད་སྡེ་ལས་གསུངས་པའི་ཚུལ་དག་སྤྲོ་བར་ནུས་མོད་ཀྱང། དེང་སང་བསྐལ་བ་སྙིགས་མའི་མཐའ་ལ་ཆེས་ཆེར་ཐུག་པའི་རང་ཚུལ་འདིས། དེ་ལྟ་བུའི་ནུས་ལྡན་གྱི་ཚོགས་འཁོར་ཚུལ་ལྡན་དཀོན་ཚེ་འདིར་བཤད་ཀྱང་ངལ་བ་དོན་མེད་ལས་མི་འབྱུང་བས་རེ་ཞིག་འདི་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་སེམས་སོ།། དགེའོ། དགེའོ། དགེའོ།།
རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་བསྡུས་དོན་དུམ་ཚན་དང་པ།
རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་གང་ཉིད་ཡབ་ཚེ་དབང་བསྟན་འཛིན་དང་ཡུམ་དམ་ཆོས་བསྟན་འཛིན་མའི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་༡༡་པའི་ས་ཕོ་སྟག་ལོ་མགོ་ཟླ་བ་སྟེ་ཧོར་ཟླ་༡༡་པའི་ཚེས་༡་གཟའ་ཉི་མའི་སྔ་དྲོ་ཉི་ཤར་ལ་ཁྲུངས། ཁོང་ལ་སྐུ་མཆེད་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་གཅེན་སྦྱིན་པ་རྒྱལ་མཚན་ནི་ཡུམ་མི་གཅིག་ཅིང་། ཡུམ་གཅིག་པ་ལས་ཨ་ཅེ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་རྗེ་བཙུན་བསྟན་འཛིན་ཡིན། རྗེ་ཉིད་འཁྲུངས་དུས་ཡབ་ཚེ་དབང་བསྟན་འཛིན་དང་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་སྒར་སྐོར་ལ་ཕེབས་ཏེ་གདན་སར་མ་བཞུགས་པས་ལྕགས་རིར་རྒྱལ་སྲས་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེའི་རྩར་མིང་ཞུ་རུ་བཏང་། རྒྱལ་སྲས་ཀྱིས་བསྟན་འཛིན་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་གནང་བར་མིང་ཞུ་བར་འགྲོ་མཁན་ཉིད་ཆང་གིས་བེར་ནས་བསྟན་འཛིན་ཙམ་མ་གཏོགས་མ་དྲན་པས་མཚན་དེ་སྐད་ཐོགས། ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཡབ་ཚེ་དབང་བསྟན་འཛིན་སླར་གདན་སར་འཁོད་པ་ནས་ཡབ་ཀྱིས་སྲས་པོ་ཉིད་འཁུར་ནས་ལྕགས་རིར་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་པས་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ཉིད་ཆོས་རྗེ་ཙཱ་རི་བ་ལ་བཀའ་ཆོས་གནང་ཕྱིར་ཁྲི་ཐོག་ཏུ་བཞུགས་ཟིན་མ་ཐག་དང་སྟབས་འཁེལ་བས་ཡབ་ཡུམ་སྲས་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཆོས་རྗེ་ཙཱ་རི་བ་དང་ལྷན་བཀའ་ཆོས་གསན་ཏེ་ཟླ་བ་འགའ་ཞིག་དེར་བསྡད།
དགུང་ལོ་བཞི་ཙམ་ནས་ཡུམ་གྱིས་ཀ་ཁ་ནས་དབུ་འཛུགས་ཏེ་སྦྱོར་ཀློག་དང་ཚེག་སྡུད་ཀྱི་ཀློག་བསླབས་པས་དཀའ་ཚེགས་དང་སྡུག་སྒུར་མ་དགོས་པར་མཁྱེན་ཞིང་ཕྱག་བྲིས་ཀྱང་གཞན་ལ་བསྟེན་ནས་སློབ་མ་དགོས་པར་ཞར་ལ་རང་མཁྱེན་པར་གྱུར། དུས་དེ་དག་གི་ཚེ་མངོན་ཤེས་བཤད་པ་ཐོག་ཏུ་བབས་པ་བྱུང་བས་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་རྗེ་གཞོན་ནུ་དེ་ཉིད་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞིག་གོ་ཞེས་གྲགས་ཤིང་། རྗེ་གཞོན་ནུ་ཉིད་ནས་ཀྱང་བླ་མ་ག་གེ་མོ་ཞིག་གི་སྐྱེ་བ་བཤད་པ་སོགས་བྱུང་ཡང་ཞབས་དྲུང་གིས་འབྲུག་པའི་གདུང་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པས་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་ངོས་འཛིན་མི་དགོས་གསུངས་པས་ངོས་འཛིན་མ་མཛད། རྗེ་ཉིད་དགུང་ལོ་ལྔ་ལ་གཙང་མཁན་ཆེན་འཇམ་དབྱངས་དཔལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་བོད་ནས་སྤུངས་ཐང་དུ་འབྱོར། དུས་དེ་དག་གི་སྔ་རྟིང་ཅི་རིགས་པར་ཡབ་ཀྱི་ཞབས་ནས་ནཱ་རོ་ཆོས་དྲུག་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྦྱོར་ལ་སོགས་པའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གསན།
རྗེ་དགུང་ལོ་༧་ལ་ཉེ་བའི་ཚེ་རབ་བྱུང་༡༡་པའི་ཤིང་ཕོ་སྤྲེལ་གྱི་མགོ་ཟླའི་ཚེས་༡༧་ལ་ཡབ་གཤེགས། ཡབ་ཀྱི་སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ་གོང་ས་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་ཅིང་གཞན་དགོངས་རྫོགས་ཀྱི་དགེ་རྩ་རྣམས་སྡེ་པ་དབུ་མཛད་ལ་བཀས་བསྐུལ་ཏེ་ཕྱག་མཛོད་ནས་བསྒྲུབས་པར་མཛད། དུས་དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཡུམ་སྲས་ལྕམ་སྲིང་བཅས་པ་ལའང་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེས་ཕྱག་མཛོད་ནས་གནང་།
དེ་ནས་རྗེ་དགུང་ལོ་༨་ལ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་བཀས་བསྐུལ་ཏེ་དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེར་ཞུགས་པས་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེས་གཙུག་ཕུད་བཞེས། མཚན་ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཞེས་གནང་། གནས་བརྟན་ཆེན་པོ་པད་དཀར་འབྱུང་གནས་དང་བསྟན་འཛིན་ལྷུན་གྲུབ་སློབ་དཔོན་དུ་བསྟེན། དུས་རེ་ཞིག་གི་ཚེ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེས་མཁན་པོ་མཛད་དེ་རྗེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བྱུང་། དུས་དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་རྗེ་ཉིད་ལ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཐུགས་བརྩེ་ལྷག་པར་གནང་སྟེ་འདུས་དམངས་ཀྱི་དབུས་སུ་གཟིགས་བསྟོད་གནང་ཞིང་སྐུ་མདུན་དུ་སྤོས་འཛུགས་པ་སོགས་ཀྱི་ཉེར་མཁོའི་ཕྱག་གཡོག་ཀྱང་ཁོང་ལ་བཅོལ་བ་གནང་ནས་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་ལ་བརྩོན་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་གནང་བ་སོགས་མཛད། ལྷག་པར་དུ་རྗེ་ཉིད་སྡེ་པ་དབུ་མཛད་ལ་གཉེར་གཏད་མཛད་པ་བཞིན་སྡེ་པས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཐུགས་ལ་བཏགས་པར་མཛད་དོ༎
སྤུངས་ཐང་སྒྲུབ་མཆོད་ཀྱི་སྐབས་ཤིག་རྡུལ་ཚོན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞེངས་པ་དེ་གཟིགས་འབུལ་ཞུ་སྐབས་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཕྱག་ལས་པ་རྣམས་ལ་ཚོན་འགྱེད་འགྲེམས་བྱེད་ལུགས་རྣམས་བསྟན་པའི་འཕྲོས་སུ་རྗེ་ཉིད་ཤོག་གསུངས། རྗེས་ཞབས་འབྲིང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་གཟིམས་ཁང་དུ་ཕེབས་པ་དང་། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཐིག་གདབ་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་དཀྱིལ་འཁོར་བཞེངས་ཚུལ་རྒྱུད་དང་མན་ངག་སྦྱར་ཏེ་བཀའ་དྲིན་བསྩལ། ཡང་སྐབས་ཤིག་ན་སྐུ་མདུན་དུ་ཤོག་གསུངས་ནས་ཕྱིན་པས་འཇམ་དཀར་གྱི་རྗེས་གནང་དང་དམིགས་རིམ་སོགས་གནང་སྟེ་འཇམ་དཀར་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་སྐལ་དུ་བསྩལ། ཡང་དེ་སྐབས་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཟུར་འགྲིམས་སོགས་ལ་བཀག་ཆ་ཡོད་ཀྱང་གོང་ས་མཆོག་ནས་རྗེ་ཉིད་ནམ་འདོད་དུ་ཞབས་སར་བཅར་ཆོག་པའི་བཀའ་ཡི་གནང་བ་གྲོལ་བས་རྗེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འཕྲལ་འཕྲལ་ཞབས་སར་བཅར་ཏེ་བཀའ་སློབ་དང་ཞལ་ཏ་ཞུས། དེ་བཞིན་རྗེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ནས་དགེ་འདུན་བྱིངས་དང་མཉམ་དུ་བཀའ་ཆོས་ཇི་སྙེད་པ་གསན་པ་གནང་ཞིང་། གཞན་ཡང་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ནས་འདུས་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་རང་རང་གི་སྐལ་བ་དང་འཚམས་པའི་བཀའ་ཆོས་གནང་སྐབས་ཀྱང་ཞབས་དྲུང་ནས་རྗེ་ཉིད་ཆེད་དུ་གཞུག་པར་མཛད་དེ་རྗེ་ཡིས་ཆོས་བཀའ་ཇི་ཐོབ་ཡུམ་ལ་ཟིན་ཐོར་འགོད་དུ་བཅུག། མདོར་ན་རྗེ་ཡིས་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ནས་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་གདམས་ངག་སྡོང་པོ་གསུམ་དྲིལ་ཞེས་པའི་དཀར་བརྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་མཐའ་དག་བུམ་པ་གང་བྱོའི་ཚུལ་དུ་གསན་པར་མཛད།
སྔར་རྗེ་དགུང་ལོ་༧་ལ་སོན་པའི་ཤིང་སྤྲེལ་ལོར་དགེ་ལྡན་པའི་དཔུང་ཆེན་དང་པ་དཔུང་འཇུག་བྱས་ཏེ་མེ་ཁྱི་བར་ལོ་གསུམ་ཙམ་བསྡད་མཐར་དགེ་ལྡན་པའི་དཔུང་དམག་ཐམས་ཅད་འབྲུག་པའི་ལག་ཏུ་ཚུད། དཔོན་མགོ་རྣམས་བཙོན་དུ་བཟུང་ནས་དམག་བྱིངས་རྣམས་རིག་འཛིན་སྙིང་པོའི་ངོར་རང་ཡུལ་དུ་བདེ་བར་སློག། ཕྱིས་ནང་སོ་ཨའུས་ཞབས་དྲུང་གི་ཟུར་སྲས་དཔོན་བསྟན་རྒྱས་པ་སོགས་འབྲུག་པའི་དབུ་ཆེ་རྣམས་འདིར་བརྫངས་ཏེ་ཆིངས་སྣ་སྦྲེལ་བས་ནང་སོ་དངོས་གྲུབ་ཀྱིས་གཙོས་པའི་དཔོན་མགོ་༢༡་ཙམ་ལ་རང་རང་གིས་ལག་བདར་ཏེ་གོ་ཁྲབ་རྣམས་ཞབས་དྲུང་ལ་རྩིས་འབུལ་དུ་བཅུག། དེ་ནས་དཔོན་མགོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་གནང་སྦྱིན་དང་བཅས་སླར་བོད་དུ་བདེ་བར་སློག། ནང་སོ་དངོས་གྲུབ་དང་མདའ་དཔོན་བཀྲས་སྒང་པ་གཉིས་ཀྱི་གོ་ཁྲབ་དང་འཁོར་གསུམ་རྣམས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆེ་བར་དགོངས་ནས་སྤུངས་ཐང་གི་མགོན་ཁང་དུ་མགོན་པོའི་བཞུགས་གདན་དུ་ཕུལ། མགོན་ཁང་གི་མཚན་ཡང་གཡུལ་རྒྱལ་མགོན་ཁང་ཞེས་གསོལ་ནས་གཏང་རག་གི་དགའ་སྟོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད།
དབུ་མ་རིགས་ཚོགས་དྲུག་གི་གྲངས་ངེས་ལ་དཔྱད་པ།
ཐོག་མར་གླེང་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ།
དེ་ཡང་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། ང་ནི་མྱ་ངན་འདས་འོག་ཏུ། །ལོ་ནི་བཞི་བརྒྱ་ལོན་པ་ན། །བསྟན་པ་འདི་ལ་ཕན་སེམས་པ། །དགེ་སློང་ཀླུ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་། །རྨ་བྱ་ཞེས་བྱའི་རིགས་པ་སྒྲུབ། །ཁམས་དོན་བསྟན་བཅོས་དུ་མ་དང་། །དངོས་མེད་དོན་གྱི་དེ་ཉིད་རིག། །ལོ་ནི་དྲུག་བརྒྱ་འཚོ་བར་འགྱུར། །ལུས་འདི་བོར་བར་འགྱུར་ནས་ནི། །བདེ་བ་ཅན་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེ་ཡི་རྗེས་ཐོག་ཉིད་དུ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གྲོལ། །ཞེས་དང་། འཕགས་པ་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་མདོ་དང་རྔ་བོ་ཆེའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནས་ཀྱང་ལུང་གིས་ཟིན་པའི་དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ནི། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་པ་ཀུན་གྱིས་འཛམ་གླིང་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱན་དྲུག་གི་ནང་གསེས་དབུ་མའི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པའི་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་ཞེས་མཆོག་ཏུ་བཀུར་ཞིང་བསྔགས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན། སློབ་དཔོན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པའི་གནས་ལྔ་དང་འབྲེལ་བའི་བསྟན་བཅོས་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་ཞིག་བརྩམས་པར་གྲགས་པ་བཞིན་ནང་དོན་རིག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཁོ་ན་ལ་ཡང་དུ་མ་ཞིག་བརྩམས་ཡོད་པར་མངོན།
འོན་ཀྱང་ནང་དོན་རིག་པའི་བསྟན་དོན་ལྟ་བའི་ཆ་དང་སྤྱོད་པའི་ཆ་གཉིས་ཡིན་གཤིས། དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་ནང་དོན་རིག་པའི་དོན་བཀྲལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཡང་ལྟ་བའི་ཆ་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་དང་སྤྱོད་པའི་ཆ་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་གཉིས་ཡོད་ངེས་ཏེ། བཤེས་པའི་སྤྲིངས་ཡིག་ལྟ་བུ་སྤྱོད་པའི་ཆ་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་དང་། དབུ་མ་རྩ་ཤེས་ལྟ་བུ་ལྟ་བའི་ཆ་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་ཡོད་པས་སོ།། ཡང་ལུང་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་དང་རིགས་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཡང་ཆོག་པར་སེམས་ཏེ། མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལྟ་བུ་ལུང་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་དང། རིགས་ཚོགས་ལྟ་བུ་རིགས་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བཀའ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་གྱི་དགོངས་འགྲེལ་དུ་དབྱེ་ཡང་རུང་སྟེ། གཏམ་ཚོགས་དང་བསྟོད་ཚོགས་དང་རིགས་ཚོགས་གསུམ་པོ་རིམ་པ་བཞིན་བཀའ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་གྱི་དགོངས་འགྲེལ་དུ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ།།
རིགས་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ།
གང་ལྟར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་ནང་དོན་རིགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ལ་བསྟོད་ཚོགས་དང་གཏམ་ཚོགས་རིགས་ཚོགས་གསུམ་དུ་མཆིས་པའི་ནང་གི་རིགས་ཚོགས་ལ་མཁས་པ་ཁ་ཅིག་གིས་རིགས་པའི་ཚོགས་དང་རིགས་པའི་ཁྱུ་ཞེས་པ་དོན་གཅིག་ཡིན་པས་དེ་ལ་གྲངས་ངེས་ཀྱི་ཁ་མཚོན་ཆོད་མི་རུང་ཞེས་གྲངས་ངེས་པར་མི་འདོད་པའི་ལུགས་གཅིག་དང། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་རིགས་ཚོགས་དྲུག་དུ་འདོད་པ་དང་རིགས་ཚོགས་ལྔ་རུ་འདོད་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གྲངས་ངེས་པ་ཅན་དུ་མཛད་མཁན་གྱི་ལུགས་གཅིག་ཅེས་ལུགས་གཉིས་སུ་བྱུང་བར་གྲགས། དབུ་མ་རིགས་པའི་ཚོགས་ལྔའམ་དྲུག་གང་བཞེད་ཀྱང་། རྩ་བ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་དང་གྱེས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གཉིས་སུ་འདུ་བར་བཞེད་པ་ནི་མཁས་པ་ཀུན་དགོངས་པ་མཐུན། དེ་ཡང་རྩ་བ་ཤེས་རབ་དང་། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ་གཉིས་རྩ་བ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་དང་། དེ་ལས་གཞན་རྩོད་བཟློག སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ། ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག་གསུམ་རིགས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་གསེས་གྱེས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པ་ལ་རྩོད་པ་མ་མཆིས། དགོངས་པ་མི་མཐུན་ས་ནི་རིགས་ཚོགས་དྲུག་དང་ལྔར་བཞེད་ཚུལ་གྱི་དབང་གིས་བྱུང་བ་འོག་ནས་འཆད་འགྱུར་ལྟར་དང་། དེ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་རྩ་བ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་རྩ་ཤེས་དང་རིགས་དྲུག་ཅུ་གཉིས་ཀྱི་བསྟན་བྱའི་ཁྱད་པར་ལ་ཡང་དགོངས་པ་མི་མཐུན་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པར་སྣང་།
རིགས་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་བཞེད་ཚུལ་གྱི་གཏམ།
དེ་ཡང་རིགས་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་འདོད་མཁན་ཀུན་གྱི་ཐོག་མ་ནི་རྨ་བྱ་བྱང་ཆུབ་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན། ཁོང་གིས་དབུ་མ་རིགས་པའི་ཚོགས་ལ་རྩ་བ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གཉིས་ཏེ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་དང་། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ་གཉིས་སུ་བཞེད་ཅིང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་བསྟན་བྱའི་ཁྱད་པར་ཡང་རྣམ་གཅོད་དགག་པའི་སྒོ་ནས་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པ་རྩ་ཤེས་དང་། ཡོངས་གཅོད་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སྣང་ཙམ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པ་རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་བསྟན་བྱར་བཞེད། དེ་ནས་གྱེས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་ལ་རྩོད་བཟློག སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ། ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་བཅས་བཞིར་བཞེད་ལ། དེ་རྣམས་གྱེས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པར་ཡང་དཔལ་ལྡན་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པར་དེ་དག་རྩ་ཤེས་ལས་གྱེས་ཚུལ་གསུངས་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་འདྲེན་པར་མཛད། ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་དང་མཁན་པོ་གཞན་དགའ་སོགས་རྙིང་མའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྨ་བྱ་བྱང་བརྩོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་ཁོང་དང་མཐུན་པར་དབུ་མ་རིགས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་བཞེད། དེ་ནས་རིགས་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་བཞེད་མཁན་གཉིས་པ་ནི་རི་བོ་དགའ་ལྡན་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་རྗེས་འབྲངས་དང་བཅས་པ་ཡིན། ཁོང་གིས་ཀྱང་རྩ་བ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གཉིས་གོང་ལྟར་དང་། གྱེས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ་གོང་བཞིན་ལས་བཞི་པ་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཀྱི་དོད་དུ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་བཞེད། རིགས་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་བཞེད་མཁན་གསུམ་པ་ནི་ཡིག་ཆ་ཞིག་སྟེ་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་མི་བཞིས་མཛད་པར་གྲགས་པའི་གསང་སྔགས་ལུང་གི་བང་མཛོད་དང་ཨོ་རྒྱན་གླིང་པའི་གཏེར་མ་བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ་ཞེས་ཡོད་པའི་ནང་གི་ལོ་པཎ་བཀའ་ཐང་གཉིས་ཡིན། དེར་དབུ་མ་རིགས་ཚོགས་ལྔ་གོང་ལྟར་དང་རིགས་ཚོགས་དྲུག་པ་དེ་ལ་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་དང་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བའི་དོད་དུ་ག་ལ་འཇིགས་མེད་ཅེས་པ་ཞིག་བགྲངས་པར་མཛད། དེ་ལྟར་ན་རིགས་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་བཞེད་མཁན་ལ་དབྱེ་བ་གསུམ་དུ་བྱུང་།
རིགས་ཚོགས་ལྔར་བཞེད་ཚུལ་གྱི་གཏམ།
དབུ་མ་རིགས་པའི་ཚོགས་ལྔ་རུ་བཞེད་མཁན་ནི་ཀུན་མཁྱེན་གོ་བོ་རབ་འབྱམས་པ་སྟེ། ཁོང་གིས་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་དང་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་དང་ག་ལ་འཇིགས་མེད་གསུམ་ཀ་རིགས་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་སུ་བཞག་པ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་སྟེ་རང་ལུགས་ལ་དེ་གསུམ་ཕུད་པའི་ལྷག་མ་རྩ་ཤེས། རིགས་དྲུག་ཅུ། ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ། རྩོད་བཟློག་བཅས་ལྔ་ལ་རིགས་ཚོགས་ལྔ་ཞེས་བཞེད་པར་མཛད་དོ།།
རིགས་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་བཞེད་པ་ལ་སུན་འབྱིན་པའི་གཏམ།
ཀུན་མཁྱེན་གོ་བོ་རབ་འབྱམས་པས་ཐོག་མར་རྨ་བྱ་བྱང་བརྩོན་ལ་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་དགག་པར་མཛད་དེ། རྒྱུ་མཚན་དང་པ་ནི་རྨ་བྱ་བྱང་བརྩོན་གྱིས་གྱེས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་བཞིར་བཞེད་པའི་རྒྱབ་ཁུངས་སུ་འདྲེན་པར་མཛད་པའི་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་མཛད་པའི་རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པར་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་རྩ་ཤེས་ལས་གྱེས་ཚུལ་སྐོར་གསུངས་པ་མི་སྣང་ཞེས་དགག་པར་མཛད། རྒྱུ་མཚན་གཉིས་པ་ནི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་ཞེས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཤིག་བོད་དུ་གཏན་ནས་བསྒྱུར་མྱོང་མེད་པས་བོད་དུ་བསྒྱུར་མ་མྱོང་བའི་བསྟན་བཅོས་ཤིག་རིགས་ཚོགས་ཀྱི་གྲལ་དུ་བརྩི་མི་འོས་ཞེས་དགག་པར་མཛད། རྒྱུ་མཚན་གསུམ་པ་ནི་དེ་འདྲའི་བསྟན་བཅོས་ཤིག་རྒྱ་གར་དུ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་གྲལ་དུ་ཡོད་ཚོད་མི་འདུག་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡོད་མེད་མ་ངེས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཤིག་རིགས་ཚོགས་ཀྱི་གྲལ་དུ་འཇོག་པ་ནི་རིགས་ཤིང་མི་འཐད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སུན་འབྱིན་མཛད་དོ།།
སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་གྲལ་དུ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དབུ་མ་རྩ་ཤེས་ཀྱི་ཚིག་འགྲེལ་ཚིག་གསལ་གྱི་མཇུག་ཏུ། མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་བཏུས་དང་གཏམ་བྱ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་དང་ཡང་དག་བསྟོད་པ་དང་། །འབད་པས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་འཕགས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་དེར་ཚིག་ལས་བྱེད་དེ་དང་། །རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་ཞེས་བྱ་རྣམ་པར་འཐག་ཅེས་སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ་དེ་དང་། །གང་ཡང་རྩོད་པར་རྣམ་པར་བཟློག་པར་བཀོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ནི་མཐོང་གྱུར་ཅིང་། །འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་དེ་དག་དང་ནི་དེ་བཞིན་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་རྣམ་མང་དང་། །སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་དང་ནི་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱི་ལེགས་བཤད་གང་། །གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འོང་དང་བདག་གི་རྣམ་རིགས་ཤེས་ལས་རྙེད་པ་གང་། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བློ་ཆེན་ལྡན་རྣམས་མགུ་བར་བྱ་ཕྱིར་ཡང་དག་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་ཟླ་བ་གྲགས་པས་སློབ་དཔོན་ཀླུའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཐོས་བསམ་བྱས་ལུགས་བཀོད་པ་དེ་ཡི་ནང་དུ་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཅེས་པ་ཞིག་མ་བྱུང་བས་རྒྱ་གར་དུ་ཡང་མེད་ངེས་ཟེར་ཞིང་། གལ་ཏེ་རྒྱ་གར་དུ་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ངེས་ན་སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པས་ཐོས་བསམ་མི་བྱས་པ་མི་སྲིད་ཅེས་གསུངས་སོ།།
གཉིས་པ་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ལ་དགག་ཚུལ་ནི། གོང་དུ་དྲངས་པའི་ཚིག་གསལ་གྱི་ལུང་དུ། གཏམ་བྱ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་དང་ཡང་དག་བསྟོད་ཚོགས་དང་། །ཞེས་བྱུང་བས་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་གཏམ་ཚོགས་ཡིན་པར་གསལ་གསལ་རིགས་རིགས་ཡིན་བཞིན་དུ་རིགས་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་སུ་བརྩི་བ་ནི་རིགས་ཤིང་མི་འཐད་ཅེས་དགག་པར་མཛད་དོ།།
གསུམ་པ་ག་ལ་འཇིགས་མེད་རིགས་ཚོགས་སུ་བརྩི་བ་ལ་དགག་པ་ནི། ག་ལ་འཇིགས་མེད་དེའི་རབ་བྱེད་རྣམས་སུ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ག་ལ་འཇིགས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱུང་བས་དེ་ནི་རྩ་ཤེས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་པས་རིགས་ཚོགས་ཡིན་པར་མི་འཐད་ཅེས་དགག་པར་མཛད། དེ་ལ་ཡིག་ཆ་དེ་གཙིགས་སུ་འཛིན་པ་ཁ་ཅིག་གིས་ག་ལ་འཇིགས་མེད་རྩ་ཤེས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཡིན་པར་བདེན་མོད། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པའི་རྩ་ཤེས་ཀྱི་རང་འགྲེལ་ཡིན་པས་རིགས་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་སུ་བཞག་འོས་ཞེས་ནན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལ། གོ་རམས་པས་ག་ལ་འཇིགས་མེད་དུ་སློབ་དཔོན་ཀླུའི་སློབ་མ་འཕགས་པ་ལྷས་མཛད་པའི་དབུ་མ་བཞི་བརྒྱ་པའི་ལུང་བགྲངས་འདུག་པས་སློབ་དཔོན་གྱིས་སློབ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ལུང་འདྲེན་གནང་མི་སྲིད་པ་དང་། རྩ་ཤེས་ལ་རང་འགྲེལ་ཡོད་ན་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་རྩ་ཤེས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་མི་བརྩམས་དགོས་རྒྱུ་ཡིན་རུང་ཁོང་གིས་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་རྩ་ཤེས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཚིག་གསལ་བརྩམས་ཡོད་པ་དང་། སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་དང་ཟླ་གྲགས་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པའི་གཞུང་གང་དུ་ཡང་ག་ལ་འཇིགས་མེད་ཀྱི་ལུང་བགྲངས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ག་ལ་འཇིགས་མེད་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པ་མིན་པར་བསྒྲུབས་པར་མཛད་ཅིང་། གལ་ཏེ་ཉིད་རྩ་ཤེས་ཀྱི་རང་འགྲེལ་ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང་རང་འགྲེལ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ཉིད་རིགས་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་སུ་བཞག་འོས་ན། རྩོད་པ་བཟློག་པ་སོགས་ལ་ཡང་རང་འགྲེལ་ཡོད་པས་དེ་རྣམས་ཀྱང་རིགས་ཚོགས་ཀྱི་གྲལ་དུ་བཞག་དགོས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་ན་རིགས་ཚོགས་ལ་དྲུག་ཏུ་གྲངས་ངེས་པར་འདོད་པའི་དམ་བཅའ་རང་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་ཞེས་དགག་པར་མཛད་དོ།།
སུན་འབྱིན་ལ་དཔྱད་པའི་གཏམ།
དེ་ལྟར་ཀུན་མཁྱེན་གོ་བོ་རབ་འབྱམས་པས་དབུ་མ་རིགས་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་བཞེད་ཚུལ་ལ་དགག་པ་གནངབ་རྣམས་ཕལ་ཆེ་བ་འཐད་ཕྱོགས་སུ་བཟུང་བར་འོས་ཀྱང་། འགའ་ཞིག་ནི་ད་དུང་དཔྱད་དགོས་པའི་གཞི་རུ་སྣང་སྟེ། ཐོག་མར་རྨ་བྱ་བྱང་བརྩོན་གྱིས་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་རིགས་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་སུ་བཞེད་པ་ལ། གོ་རམས་པས་རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པར་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་རྩ་ཤེས་ལས་གྱེས་ཚུལ་གསུངས་མི་འདུག་ཅེས་དགག་པ་མཛད་ཀྱང་། དེར་ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག་གྱེས་ཚུལ་ཡང་གསུངས་པ་མ་མཆིས་པས་ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག་ཀྱང་གྱེས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་སུ་འདོད་མི་རིགས་པར་འགྱུར་ཡང་དེ་གྱེས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པར་གོ་བོ་རབ་འབྱམས་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ།།
དེ་བཞི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་བོད་དུ་བསྒྱུར་མ་མྱོང་བའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པ་མ་ཟད་རྒྱ་གར་དུ་ཡང་བྱུང་མ་མྱོང་ཞེས་དགག་པ་མཛད་པ་ལ་ཡང་དཔྱད་དགོས་པ་འདི་ཡོད་དེ། རྨ་བྱ་བྱང་བརྩོན་ནི་དབུ་མ་འཇུག་པ་རྒྱ་གར་གྱི་སྐད་ནས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་མཁན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་པ་ཙབ་ཉི་མ་གྲགས་པའི་སློབ་མ་དབུས་སུ་དགེ་བཤེས་སྤུ་ཏོ་བ་དང་ཞང་ཐང་སོག་པོ་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས། གཙང་དུ་གཙང་པ་ཡེ་ཤེས་སེང་གེ་དང་རྨ་བྱ་བྱང་བརྩོན་གཉིས། ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་བུ་ཆེན་བཞིའི་ནང་ཚན་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ལོ་ཙཱ་བའི་སློབ་མ་བུ་ཆེན་ཞིག་གིས་ཡོད་མེད་མ་ངེས་པ་ཞིག་རིགས་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་སུ་བརྩི་སྟེ་དེའི་བརྗོད་བྱ་དང་བཅས་པ་གསུངས་མི་སྲིད་པ་གང་ཞིག་ལ། དེ་ལྟར་གསུངས་པ་ལ་བརྟགས་ཚེ་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཅེས་པ་ཞིག་ནི་ཏན་ཏན་གྱི་ཡོད་ངེས་སྙམ་མོ། །འོན་ཀྱང་ད་དུང་དོགས་པ་ཞིག་འབྱུང་བ་ནི། རྨ་བྱས་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་ནི་རྩ་ཤེས་སོགས་རིགས་ཚོགས་གཞན་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་ཚེ། དངོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཞི་མ་གྲུབ་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒོལ་བ་ལ། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་ཀྱང་ཐ་སྙད་སྣང་ཙམ་གྱི་ངོར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་ཡོད་དོ་ཞེས་འགྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་པར་གསུངས་ཀྱང་། རྩ་བ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་རྩ་ཤེས་དང་རིགས་དྲུག་བཅུའི་བསྟན་བྱའི་ཁྱད་པར་བཤད་སྐབས་སུ། རྩ་ཤེས་ནི་རྣམ་དཔྱོད་དགག་པ་དང་རིགས་དྲུག་ཅུ་ཡོངས་གཅོད་སྒྲུབ་པ་གཙོ་བོར་བསྟན་པའི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ་དང་འགལ་དུ་དོགས་སོ།། ད་དུང་གོ་རམས་པས་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཅེས་པ་རྒྱ་གར་དུ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ཚིག་གསལ་གྱི་ལུང་ལས་མ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་བཀོད་པ་ལ། ལུང་དེར་མ་བྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་སློབ་དཔོན་ཀླུས་མ་མཛད་པར་སྒྲུབ་ནུས་ན་དེར་བཤེས་པའི་སྤྲིངས་ཡིག་གི་མིང་ཡང་མ་བྱུང་བས་དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཀླུས་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་སུ་མི་འཐད་པར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་འབྱུང་བར་དོགས་སོ།།
མཐའ་དོན་བསྡུ་བའི་གཏམ།
དེས་ན་སྤྱིར་ཚོགས་ཞེས་པ་ཁྱུ་དང་དོན་གཅིག་ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང་། ཕག་པ་བཅུ་ཙམ་ཁྱུ་བྱས་ནས་འོངས་ཏེ་སོགས་བརྗོད་སྲོལ་ཡོད་པས་ཁྱུ་ཡིན་ན་གྲངས་མེད་ཡིན་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་པས། རིགས་པའི་ཚོགས་ལ་གྲངས་ངེས་མཛད་པ་ལ་མི་འོས་པའི་སྐྱོན་གང་ཡང་མ་མཐོང་ཞིང་། རིགས་ཚོགས་ལྔ་དང་དྲུག་ལས་ཀྱང་དྲུག་ཏུ་འདོད་པ་དང་དེ་ཡང་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་འདོད་པ་ལ་འཐད་ཕྱོགས་སུ་མཐོང་སྟེ། རྒྱ་གར་གྱི་པཎྜི་ཏ་དང་མཉམ་དུ་བགྲོ་གླེང་གནང་མྱོང་ཞིང་རྒྱ་གཞུང་ལ་ལེགས་པར་ཐོས་བསམ་བྱས་མྱོང་བའི་ལོ་ཙཱ་བའི་སློབ་མ་ཞིག་གི་ཞེ་འདོད་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ལ་དེ་ལ་མི་འཐད་པའི་དགག་པ་གནད་དུ་བསྣུན་པ་ཞིག་རྒྱག་མཁན་སུ་ཡང་མ་བྱུང་མི་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ།།
ཞེས་པ་འདི་ཡང་ལོ་འགའི་སྔོན་དུ་མཁན་པོ་རྣམ་གྲོལ་རིན་པོ་ཆེའི་གསུང་སྒྲ་འཁོར་ནས་ཉན་ཞོར་དུ་བྲིས་པ་དེ་བཞིན་ཁ་བརྡའི་ཟིན་བྲིས་སྟེང་དུ་སྤེལ་བ་ལས་དེ་རིང་ཞི་གཡོག་གི་ཆོས་རྒྱུགས་ནང་ཞུགས་འདོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་འགའ་ལ་དབུ་མའི་ཟུར་ཁྲིད་བྱེད་སྐབས་ཁོང་ལ་མཁོ་བར་མཐོང་ནས་འདིར་སྤེལ་བ་ལགས།
རིག་གཞུང་། 